Souverein vorst van Nederland

door Aad Kleijweg

Willem I werd in 1813 aangesteld als soeverein vorst van Nederland. Mogelijk is deze pijp gemaakt voor de tienjarige herdenking van deze gebeurtenis. Op de pijp zien we een allegorische voorstelling die het einde van de Franse tijd uitbeeldt. Achter een kuip, met daarin de oranjeboom, bespringt de Hollandse leeuw de Franse adelaar. En aan de keerzijde zien we Willem I die aan het einde van de Franse tijd in 1813 soeverein vorst van Nederland werd.

  

Beschrijvingssystematiek

1a. Aad Kleijweg
1b. Rotterdam Aanleg Metrotunnel
2a. Ovoide
2b. De Hollandse leeuw die achter een kuip met de oranjeboom de Franse adelaar bespringt. Boven de leeuw zien we het wapen van Arkel. / Een medaillon met het portret van Willem I . Tekst: Rondom het medaillon "SOUVEREIN VORST VAN NEDERLAND"
2c. -/-
2d. AS gekroond ?
2e. Ongeglaasd
2f. Gebotterd
2g. Radering ronddeketelrand
2h. -
3a. -
3b. -
4. 1823
5. Gorinchem
6. Cornelis Dam ?
7. [1. Blz. 120 Afb. 1]

Literatuur:

[1] J. van der Meulen, J.P. Brinkerink en P. von Hout Tabakspijpennijverheid in Gorinchem


Koning Willem I

1813 Het einde van het Franse gezag over de Nederlanden

Op 1 februari 1793 werd Nederland de oorlog verklaard door de Fransen. De zuidelijke provincies werden al snel bezet. In de strenge winter van 1794- 95 waren de grote rivieren bevroren waardoor het voor de Fransen makkelijk was ze over te steken en de rest van Nederlandse provincies in beslag te nemen. Stadhouder Willem V vluchtte weg met zijn familie naar Engeland. De Fransen stelden één regering samen over alle provincies. In 1806 werd zelfs de broer van Keizer Napoleon de Koning van Nederland. De Fransen hadden de Nederlanders voorspoed en welvaart voorspeld waardoor ze in het begin verwelkomt werden. Maar er verdween veel Nederlands geld in het Franse leger waardoor de beloofde welvaart uitbleef en er een groeiend verzet ontstond tegen de Franse aanwezigheid. Toen Napoleon in oktober 1813 bij de slag bij Leipzig verpletterend werd verslagen, kwam er een eind aan het Franse gezag in Nederland. Bang voor vergeldingsmaatregelen trokken de Franse functionarissen zich terug.


Slag bij Leipzig oktober 1813

Toen de Fransen waren vertrokken wilde een groot deel van het Nederlandse volk weer een oranjevorst aan het bewind. Stadhouder Willem V was inmiddels overleden, maar zijn zoon Willem I Frederik wilde graag terugkeren naar Nederland. Van Hogendorp vormde een algemeen bestuur in afwachting van de prins van Oranje. Op 30 november 1813 lande Willem Frederik te Scheveningen en kort daarna werd hij aangesteld als soeverein vorst der Nederlanden.


Landing van Willem I te Scheveningen

Napoleon trok zich terug richting Parijs. Er volgden nog vele veldslagen, maar uiteindelijk werd Napoleon in maart 1814 verslagen. Op 6 april 1814 moest hij afstand doen van de troon en werd naar Elba verbannen. In dat zelfde jaar vond er een congres plaats in Wenen waar beslist werd België en Luxemburg bij Nederland te voegen om zo een buffer te vormen tegen Frankrijk. Toen de onderhandelingen nog bezig waren wist Napoleon van Elba te ontsnappen en in Parijs opnieuw de macht over te nemen. Op 16 maart riep Willem I zich uit als koning over de verenigde Nederlanden met toestemming van de andere mogendheden. Toen de zoon van Willem I terugkwam uit Engeland werd hij aangesteld als Generaal om leiding te geven aan het Nederlands Belgische leger om tegen de legers van Napoleon te strijden. Uiteindelijk werd Napoleon voorgoed verslagen bij de Slag bij Waterloo op 18 juni 1815.


De Oranjeboom in kuip

 

Copyright Aad Kleijweg