Benoemd tot erfstadhouder van alle gewesten

door Aad Kleijweg

Als gevolg van het overlijden van Stadhouder Willem III van Oranje in 1702 brak de tweede stadhouderloze periode aan van 1702 tot 1747 voor de gewesten Holland, Zeeland, Utrecht, Gelderland en Overijssel. Dit gold echter niet voor de gewesten Friesland en Groningen waar Johan Willem Friso stadhouder was. Na het overlijden van Willem III werd Johan Willem Friso zijn erfgenaam. Willem IV voluit: Willem IV Karel Hendrik Friso werd uit het huwelijk van Johan Willem Friso met Marie Louise van Hessen-Kassel op 1 september 1711 te Leeuwarden geboren. Hij werd krachtens geboorte stadhouder van Groningen en Friesland en in 1722 van Gelderland en Drente. Zijn moeder oefende het regentschap uit van 1729 tot 1731.

In maart 1734 trouwde hij in Londen met Anna van Hannover. Door economische recessie en politieke omstandigheden werd Willem IV in 1747 benoemd tot erfstadhouder van alle gewesten. Het is uit die periode dat vele pijpenmakers geïnspireerd werden pijpen te maken met Willem IV en zijn vrouw Anna van Hannover erop afgebeeld.

Beschrijvingssystematiek

1a. Freek Mayenburg D-63
1b. Gouda omgeving
2a. Ovoide
2b. In medaillons de portretten van Stadhouder Willem IV en zijn vrouw prinses Anna van Hannover plus hun wapenschilden
2b. Tekstlint: VIVAT DE PRINS EN PRINCES V ORANIE / Tekst rond het wapenschild van Willem IV: HONI SOIT QUI MAL Y PENSE
2c. Wapen van Gouda / -
2d. Wapen van Gelderland
2e. Ongeglaasd
2f.  Gebotterd
2g. Radering rondom de ketelrand
2h. -
3a. -
3b. -
3c. -
4. ± 1748
5. Gouda
6. Steven de Jong
7. -

Literatuur: