Zeg het met bloemen

door Aad Kleijweg

Bij de inventarisatie Schoonhoven passeerden mij de vele bekende zijmerken begeleid met initialen zoals de Gekroonde N, Vis, Lampetkan, Wapen van Utrecht, Gekroonde IG en nog een aantal anderen. Soms krijg je ineens een merk in handen die opvalt en er uitspringt omdat hij anders is dan de anderen. Daarom wil ik deze graag even onder de aandacht brengen. Het is een ovoide pijpje met op de linkerzijde van de ketel een fraaie bloemenvaas met twee oren waarin een grote bloem is geplaatst. De bloemenvaas is omlijst door een lauwerkrans. Bij de bloem zien we de initialen IKBM die aan de Schoonhovense pijpenmaker Jacobus Murk worden toegeschreven.

Deze pijpenmaker was voornamelijk in de tweede helft van de 18e eeuw actief, mogelijk vanaf zijn trouwdatum in 1766 tot aan zijn overlijden in 1806. Van deze pijpenmaker zijn ook de gekroonde N en gekroonde vis in verschillende varianten bekend met de initialen IKBM. Ook zijn pijpjes van hem bekend met zijmerkjes begeleid met de initialen IKM. Voor zover ik het kan overzien is er geen andere pijpenmaker in Schoonhoven geweest die als zijmerk een bloemenvaas heeft gebruikt gelijkend op deze.

Beschrijvingssystematiek

1a FM
1b Schoonhoven
2a Ovoide
2b Bloemenvaas met bloem IKBM
2c -/-
2d -
2e Niet Geglaasd
2f Gebotterd
2g Geen radering rondom ketelopening
2h
3a
3b
3c
4 1770 - 1806
5 Schoonhoven
6 Jacobus Murk
7-

Met dank aan Lia Schouten voor het ter beschikking stellen van het pijpenkopje

Bron: Jan van Oostveen