Barok pijpje gevonden in Heusden
door Aad Kleijweg
In dit artikeltje tonen we een pijpje met een rijke versiering dat wij tot de barokpijpjes rekenen. De ketel is gedetailleerd versierd met slingerende bladranken, waartussen druiventrossen, granaatappels en bloemen te zien zijn. Ook de steel bevat een vergelijkbare decoratie van slingerende bladranken met druiventrossen, granaatappels en bloemen. Een opvallend detail op de steel is dat er aan beide zijden een aapje tussen de bladranken is geplaatst. Het pijpje draagt het hielmerk tudorroos, zoals vaker voorkomt bij vroege pijpjes. Van een exactzelfde model, maar dan met een langere steel, is bekend dat op de linkerzijde van de steel de tekst LICHTIVS staat en aan de keerzijde de datering ANNO 1632. Deze rijkversierde barokpijpjes werden waarschijnlijk in Amsterdam geproduceerd. Vrijwel identieke exemplaren zijn echter ook gevonden in diverse Goudse stortvondsten en worden daarom vaak aan Goudse makelij toegeschreven. Het is dus niet met zekerheid te zeggen waar dit specifieke exemplaar is gemaakt. Door een vondst in Calslagen is wel bekend dat pijpjes met LICHTIVS erop waarschijnlijk in Gouda zijn gemaakt. Lees ook Bijzondere barok vondst uit Calslagen en LICHTIVS mogelijk ontdekt
1a. Aad Kleijweg
1b. Heusden Wallen
2a. Dubbelconisch
2b. Barok. Bladranken met druiventrossen en granaatappels en bloemen
2c. - / -
2d. Roos (Tudorroos)
2e. Ongeglaasd
2f. Gebotterd
2g. Geen radering bij de ketelrand
2h. -
3a. -
3b. -
3c. -
4. 1632 - 1640
5. Gouda
6. -
7. [1. Blz. 89 Afb. 464]
Literatuur:
[1] Duco, D. H. (1987). De Nederlandse kleipijp. Handboek voor dateren en determineren
Translation:
This article presents a Baroque-style pipe adorned with vine patterns, grape clusters, pomegranates, and flowers. Notably, a small monkey is carved into the stem's design. The pipe bears the Tudor rose heel mark, typical of early pipes. A similar pipe with a longer stem features the inscription LICHTIVS and the date ANNO 1632. While such pipes were produced in Amsterdam, similar finds in Gouda suggest some may have originated there. Pipes marked LICHTIVS are generally attributed to Gouda, though this piece's exact origin remains uncertain.